آشنایی با انواع استابلایزر و بررسی کاربردهای آن‌ها

قطع و وصل شدن ناگهانی برق، کاهش ولتاژ، ایجاد نویز و… از مهم‌ترین مواردی هستند که می‌توانند به وسایل برقی‌تان آسیب جدی وارد کنند. این آسیب‌ها گاهی ممکن است هزینه‌های زیادی را به کاربر متحمل کرده و آنان را مجاب کنند تا وسیله جدیدی را جایگزین کنند. در این بین استفاده از دستگاهی به نام استابلایزر یا همان تثبیت کننده ولتاژ، تا حد زیادی می‌تواند از بروز مشکلاتی از این قبیل جلوگیری کند. اما اینکه کدام مدل از این دستگاه‌ها را تهیه کنید، نیازمند راهنما خرید استابلایزر هستید تا علاوه بر آشنایی با انواع آن‎ها، از عملکرد هرکدام متناسب با نوع وسیله برقی نیز آشنا شوید.

استابلایزر چیست و چه کاربردهایی دارد؟

اگر بخواهیم استابلایزر را بر اساس عملکرد آن توصیف کنیم، باید گفت این وسیله وظیفه تثبیت کردن ولتاژ را داشته و از ورود جریان برقی کمتر یا بیشتر از ۲۲۰ ولت به وسایل برقی جلوگیری خواهدکرد. به همین دلیل تمامی وسایل برقی بدون هیچ وقفه‌ای می‌توانند کار خود را انجام دهند. در حقیقت این دستگاه قبل از اینکه جریان برق در اختیار وسایل برقی قرار بگیرد، نوسانات را از بین برده و جریانی ثابت را در اختیار آن‌ها قرار خواهدداد.

انواع استابلایزر از لحاظ ولتاژ برق ورودی

استابلایزرها از نظر کاربرد و میزان ولتاژ هم در دسته‌بندی جداگانه‌ای قرار می‌گیرند. اما اینکه استابلایزر مورد استفاده شما تک فاز باشد یا سه فاز را نیاز وسایل برقی‌تان مشخص می‌کند. استابلایزرهای تک فاز مخصوص وسایل برقی خانگی و اداری بوده و در انواع رله‌ای، سروو موتوری و استاتیکی در بازار به فروش می‌رسد. دسته دیگر اما به استابلایزر سه فاز معروف هستند که برای مصارف دستگاه‌هایی حساس و نیازمند ولتاژی بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این نوع از تثیبت کننده ولتاژ، استابلایزرهای رله‌ای به دلیل دقت پایین‌شان حذف شده‌اند.

بررسی انواع استابلایزر از نظر تکنولوژی

استابلایزرهای موجود در بازار براساس تکنولوژی بکار رفته در ساخت شان به سه دسته استابلایزر رله‌ای، سرووموتوری و سوئیچینگ تقسیم‌بندی می‌شوند. در استابلایزرهای رله‌ای ترانسی با چند رله قرار گرفته که رله‌ها سرهای خروجی سیم پیچ ها را به شکلی تنظیم کرده که با نیاز وسایل برقی متناسب بوده باشند. این مدل از تثبیت کننده‌ها، نوسانات را به شکل پله‌ای تنظیم کرده و براحتی می‌توانند نوسان تا ۲۰ ولت را تشخیص و برطرف کنند. هرچند مدت زمان مورد نیاز برای این تشخیص کمتر از ۱ ثانیه خواهدبود، اما باز هم دقت این مدل از سایرین کمتر است.

استابلایزرهای استاتیکی دارای کانورتری الکتریکی بوده که می‌تواند ولتاژ را متناسب با نیاز وسایل برقی تغییر دهد. میکروپروسسور موجود در داخل این مدل سبب شده بسیار سریع‌تر و دقیق‌تر از مدل قبلی عمل کرده و در صورت تشخیص نوسان پیامی به کانورتر الکترونیکی ارسال کند.

استابلایزر سرووموتوری به شکل ترانسی حلقوی و مدور بوده که فاقد رله است. روی این ترانس بازویی قوی وجود دارد که توسط ترانس کنترل خواهدشد. در حقیقت همین بازوی هوشمند است که تغییرات را کنترل می‌کند. این مدل از استابلایزر دقیق‌تر از سایر مدل‌ها بوده و می‌تواند نوسان کمتر از ۳ ولت را کنترل کند. اما از آن جایی که عملکردی مکانیکی دارد، دارای سرعت پایین‌تری نسبت به مدل رله‌ای خواهدبود.

آشنایی با مدل های استابلایزر از نظر کاربرد هریک

متناسب با اینکه هر وسیله برقی چه میزان حساسیت نسبت به تغییرات ولتاژ دارند، برای وسایل دستگاه های برقی خانگی و صنعتی، هرکدام به طور مجزا، استابلایزری جداگانه تولید شده است. به عنوان مثال استابلایزرهای خانگی یا مسکونی ۵ کیلو واتی با توان خروجی تا ۲۰ آمپر، برای وسایلی مانند یخچال فریزر، لباسشویی، ماشین ظرفشویی، کولرآبی و… مناسبند. یا اینکه استابلایزرهایی ۸ کیلوواتی با توان خروجی تا ۳۲ آمپر را برای وسایلی مانند کولرگازی، ماشین لباسشویی، تلویزیون و… استفاده می‌کنند.

برای وسایل برقی حساس‌تری که در صنعت بیشترین کاربرد را دارند نیز، استابلایزرهای صنعتی مناسب هستند. این دست از دستگاه‌ها شامل سه برد میکروپروسسوری و سه ترانس قدرتمند بوده که ولتاژ ورودی، خروجی و آمپر را بطور خودکار و همزمان ثابت خواهدکرد. استابلایزرهای سه فاز به دو دسته استوانه‌ای و سرووموتوری تقسیم‌بندی می‌شوند.

کلام پایانی

استابلایزرها نوع‌های مختلفی دارند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. برخی از انواع معروف استابلایزرها عبارتند از: این نوع استابلایزرها برای محافظت از دستگاه‌های الکتریکی در برابر نوسانات و تغییرات ولتاژ شبکه برق استفاده می‌شوند. استابلایزرهای سرووموتوری برای کنترل دقیق و استابل کردن حرکت سرووموتورها استفاده می‌شوند و معمولاً در رباتیک و دستگاه‌های CNC مورد استفاده قرار می گیرند. به طور کلی هر یک از این انواع استابلایزرها و دیگر انواع موجود، برای محافظت و کنترل دقیق تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی استفاده می‌شوند و بسته به نیازهای مختلف، انتخاب می‌شوند.